Document Type : Research Paper
Authors
1 Department of Biology, Faculty of Science, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
2 Researcher, Crop Sciences Research Division, Research Center for Agriculture and Natural Resources, Ardabil, Iran
Abstract
Keywords
Article Title [فارسی]
Authors [فارسی]
عدس از حبوبات بسیار قدیمی است که بسیار آسیب پذیر به سرما میباشد. از اینرو، شناسایی روند تحمل به سرما در بین لاینها یا واریتههای عدس امری بسیار مهم میباشد. در این تحقیق، به منظور ارزیابی عملکرد دانه و میزان آسیب ناشی از سرما، یک آزمایش مزرعهای در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار بر روی واریتههای بیلهسوار و پریکوز و لاین آی ال ال 2580 از عدس انجام گرفت. بهعلاوه، به منظور مطالعه پاسخهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی این ژنوتیپها به سرما یک تحقیق گلخانهای در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی انجام گرفت. فاکتورهای آزمایش عبارت از شرایط سرما و ژنوتیپهای عدس بودند. بیشترین ارتفاع گیاه، وزن 100 دانه، عملکرد دانه و وزن تر و خشک اندامهای هوایی گیاه تحت تنش سرما در واریته بیلهسوار و بعد از آن واریته پریکوز مشاهده شد. بهعلاوه بیشترین درصد آسیب سرمایی (80%) در لاین آی ال ال 2580 دیده شد. در حالی که آسیب سرمایی در واریتههای بیلهسوار و پریکوز بسیار کمتر و بهترتیب 41 و 32 درصد بود. نتایج همچنین نشان داد که میزان شاخص کلروفیل (اسپاد) در بیلهسوار و آی ال ال 2580 در طی تنش سرمایی کاهش یافت ولی در واریته پریکوز در حد 252 درصد نسبت به شاهد افزایش نشان داد. افزون بر این، محتوی پرولین پریکوز تحت تأثیر سرما در حد 300 درصد افزایش پیدا کرد. فعالیت آنزیم آنتیاکسیدان کاتالاز در بیلهسوار و پریکوز بهترتیب به میزان 73 و 20 درصد در شرایط تنش نسبت به شاهد افزایش نشان داد. میزان فلاونوئید کل و آنتوسیانین فقط در رقم بیلهسوار در شرایط تنش سرما افزایش یافت. نتایج آنالیز SDS PAGE نیز مشخص کرد که در بیله سوار و پریکوز برخی باندهای پروتئینی شاخص با وزن مولکولی بین 40-30 و 90-80 کیلودالتون در شرایط تنش سرمایی پدیدار شدند که در نمونه های شاهد وجود نداشتند. در کل، میتوان نتیجهگیری کرد که بیلهسوار میتواند به عنوان رقم عدس متحمل به سرما در نظر گرفته شود. از طرف دیگر پریکوز و آی ال ال 2580 به ترتیب به عنوان ژنوتیپهای نیمهمتحمل و حساس به سرما به حساب میآیند.
Keywords [فارسی]